Portugalia jest najbardziej oddalonym od Italii krajem zachodnioeuropejskim. Nic dziwnego, że wpływy włosko-klasyczne są tu słabsze niż gdzie indziej. W architekturze styl manuelin trwa długo jeszcze w XVI w. Portal kościoła Nostra Senhora de Graęa w Evora (ok. 1550), który przypomina Michała Anioła, klasztor w Thomar (1558 – 1562) przywodzący na myśl Palladia, zawdzięczamy prawdopodobnie artystom portugalskim, którzy zwiedzali półwysep włoski. Trzeba było podboju Portugalii (panowanie Filipa II, po 1580), aby działalność Włocha Terziego nawróciła Lizbonę na styl Vignoli (kościoły jezuickie S. Hoque i S. Vincent)..
W rzeźbie, w czasie gdy grupa artystów francuskich – Nicolas Chantereine, Jean de Rouen, Oudard – wprowadza około r. 1520 styl z Gaillon, tradycję narodową reprezentuje Diogo Pires młodszy. Obie maniery łączą się w nagrobku Sancho I w kościele S. Cruz w Coimbre.
W malarstwie wpływ flamandzki, który zaznaczył się już w twórczości Nuno Gonçalvesa, przeważa nadal. Francisco Henriques (działał około 1500 -1518), twórca wielkiego ołtarza z kościoła S. Francisco w Evora i Frey Carlos, który pojawia się ok. r. 1518 (um. 1540), autor Dobrego Pasterza (muz. w Lizbonie), przybyli z Niderlandów, aby kontynuować w Portugalii tradycję Memlinga i Matsysa. Ale wybitni artyści portugalscy podtrzymują również chwałę tej szkoły: Vasco Fernandez de Vizeu (1480 -1543), długo nazywany Grao Vasco (ołtarz w Vizeu): Cristovâo de Figuereido (po 1515), mistrz Złożenia do Grobu z muzeum w Lizbonie. W drugiej połowie wieku, podczas gdy wpływy italskie umacniają się w malarstwie religijnym, naturalizm w dalszym ciągu przejawia się w portretach Cristovâo Lopes i Sancheza Coello. Ten ostatni przeniósł także tendencje naturalistyczne do Hiszpanii, gdzie podejmie je, również Portugalczyk z pochodzenia, Velasquez.
