Pinturicchio (1454-1513), którego Perugino zabrał do Rzymu w r. 1481 jako jednego ze swych pomocników, przez długi czas pozostawał w służbie papieży. Jak Benozzo Gozzoli, ma on zamiłowanie do malowniczych opowieści: podobnie jak on, lubi Pinturicchio Wschód powstały w jego wyobraźni, ale wprowadza pewne nowości w swym malarstwie. W apartamentach Borgia (w Watykanie, 1492 – 1494) łączy z dekoracją freskową malowane i złocone stiuki: kosztowną dekorację wielobarwną, mającą już pewne cechy baroku: ta nowa dekoracja podobała się hiszpańskiemu papieżowi. Na ścianach Biblioteki Katedralnej w Sienie przedstawia sceny z życia papieża Eneasza Sylwiusza (Piccolomini) w sztucznym pejzażu architektonicznym, z malowanymi pilastrami zdobionymi arabeską, z iluzjonistycznym sklepieniem.
Pierwsza dekoracja Kaplicy Sykstyńskiej (1481). – Niejako podsumowaniem wysiłków tych malarzy jest ich wspólne dzieło – pierwsza dekoracja Kaplicy Sykstyńskiej. Budowę kaplicy ukończono w r. 1473. Na podstawie umowy z 27 października 1481 Botticelli, Cosimo Rosselli, Ghirlandajo i Perugino – trzech florentyńczyków, jeden umbryjczyk – zobowiązali się wykonać do 15 marca następnego roku, zgodnie ze wzkazówkami architekta Giovanniego dei Dolci, dziesięć scen ze Starego i Nowego Testamentu. Dołączyli się jeszcze dwaj malarze, Signorelli i Pinturicchio, i liczba fresków podniosła się do dwunastu. Spośród wykonawców ani jeden nie pochodził z Rzymu. Przaz długi jeszcze czas papieże będą musieli sprowadzać artystów. Vasari wymienia Botticellego jako kierownika grupy. Nie ma na to najmniejszych dowodów. Nie można mu przypisywać autorstwa programu ikonograficznego, najpewniej dzieła papieża Sykstusa IV, uczonego teologa: program ten zgodny jest zresztą z tradycyjną typologią. Freski na bocznych ścianach kaplicy przedstawiają: po lewej stronie Stary Testament symbolizowany przez Mojżesza, po prawej Nowy Testament. Skoro ustalono tematy poszczególnych fresków i przyznano im odpowiednie miejsca, każdy z artystów tworzył na swój sposób: nie starano się o uzyskanie jakiejkolwiek jednolitości ujęcia. Niektóre z tych fresków stanowią najlepsze dzieła swych autorów. Epizod z Córkami Jetro Botticellego jest niezmiernie charakterystyczny dla jego subtelnej, poetyckiej wyobraźni. Powołanie pierwszych apostołów Ghir- landaja i Oddanie kluczy św. Piotrowi Perugina to niewątpliwie najpiękniejsze freski tego zespołu, dzięki pełni i harmonii kompozycyjnej. Ale stanowią one w stosunku do siebie kompletne przeciwieństwo. Pierwszy przebija ścianę wydłużając przestrzeń niemal w nieskończoność, drugi ogranicza tę przestrzeń i przecina ją wyraźnie rozgraniczonymi równoległymi planami w sposób niemal tak klasyczny, jak stanze Rafaela. Najważniejszy temat, Ostatnia wieczerza, przypadł w udziale najstarszemu wiekiem Cosimo Rossellemu – obraiz monotonny, pozbawiony akcji, ale silnie ozdobiony złotem olśnił papieża. Pozostali dwaj umbryjczycy, Sig- norelli i Pinturicchio, w konkursie tym zostali w tyle za swymi florenckimi współtowarzyszami.
