Marzec 2017

Wiek XV jest na terenie Włoch jedną z największych epok rozwoju sztuki i myśli ludzkiej. W okresie tym występuje niezmiernie złożony kierunek nazwany renesansem. Rozumiemy tu przede wszystkim odrodzenie starożytności, drugie lub trzecie od upadku Cesarstwa Rzymskiego, żadne jednak z dotychczasowych odrodzeń nie było tak wszechstronne ani tak…

W drugiej połowie XIX w. powstały w malarstwie dwa wielkie kierunki: realizm i impresjonizm. Obydwa wywołały żywy opór, polemiki prasowe, gwałtowne słowa, a czasami i czyny - rozprawy sądowe. Nie reprezentują one jednak bynajmniej całokształtu malarstwa tego okresu. Stanowią to, co było w tym czasie nowe i w pewnym sensie wyjątkowe. Wątek dziejów…

W wieku XIX zawarte zostaje między Anglią i Francją ścisłe przymierze literącko-artystyczne, które nie zostanie zerwane od Géricaulta do Cl. Moneta i Mallarmégo. Chwałą romantyzmu angielskiego jest pejzaż. Cotmana (1782 - 1842) można postawić prawie na tym samym poziomie, co Crcme’a. Jego Kaskada przypomina pierwsze obrazy Corota z Włoch.…

Weźmy kilka przykładów. Wojna trzydziestoletnia (1618- 1648), która zaczęła się przecież na tle wyznaniowym, jako krucjata cesarska przeciw heretyckim Czechom, przechodzi dziwne etapy: po epizodzie czeskim przekształca się w walkę Habsburgów z protestanckimi książętami Rzeszy, w wojnę mającą wszelkie pozory religijnej, tym bardziej że po stronie…

Historia sztuki, opracowana przez profesora paryskiej Sorbony Piotra Lavedana, a udostępniona obecnie polskiemu czytelnikowi, może w pewnym stopniu i na pewien czas uzupełnić na polskim rynku księgarskim brak zwięzłego zarysu historii sztuki powszechnej, odpowiadającego rozmiarami kursowi wykładów uniwersyteckich. Właściwe wypełnienie tej luki…

Z taką postawą przystąpił Caravaggio do malowania zamierzonego cyklu - i poniósł pierwszą klęskę. Jego Sw. Mateusz piszący Ewangelię -- to zwykły spracowany robotnik o muskularnych nogach, o zniekształconych przez reumatyzm rękach, o brodatej, zatroskanej twarzy i świetnie odbijającej światło pofałdowanej łysinie. On to został „wybrany”, lecz…

Powiększanie się powierzchni okien i podwyższanie naw narzuciło wkrótce nowe wymagania: witraż przybiera wygląd bardziej złożony. Medaliony, połączone czasami w rozetę lub tworzące owale, stanowią kompozycje czytelniejsze na odległość: obrzeżenia dekoracyjne zanikają powoli, wymiary postaci wzrastają w miarę powiększania się okien. Zmienia się…

Pięknie rzeźbione kapitele spotyka się niemal wyłącznie we Francji i Hiszpanii. W Italii północnej rzeźba romańska XII w. związana jest głównie z portalami. W kościołach S. Pietro in Ciel d’Oro i S. Michele (połowa XII w.) w Pawii napotykamy zgiełkliwy rój potworów wśród lasu plecionek. Spokój i porządek powraca na fasadach katedr w dolinie Padu…

W Anglii szkoła w Winchester debiutuje ok. r. 975 swoim arcydziełem, Benedykcjonarzem z Aethełwold (zbiory Devonshire w Chatsworth): technika, zwłaszcza linearna, jest tu bardzo oryginalna: kreska jest nerwowa i swobodna: kolor często nakładany piórkiem odgrywa rolę drugorzędną: liść akantu stanowi główny motyw dekoracyjny. Styl ten, który w…

Jeżeli kolor wydaje się przygaszony w malarstwie, trzeba go szukać w sztukach, które utrwalają barwę przez wypalenie: w emalierstwie, witrażu, ceramice. Emalia malowana - technika całkowicie odmienna od emalii komórkowej lub żłobinowej w średniowieczu - rywalizuje z malarstwem olejnym pod względem głębi i blasku kolorów. Reprezentują tę sztukę…