Pałace. – W architekturze świeckiej występuje mniej nowych założeń. Zachowany zostaje podstawowy układ średniowiecznego pałacu florenckiego: skrzydła zgrupowane dokoła kwadratowego, arkadowego dziedzińca, fasady od strony ulicy ściśle prostokątne. Zmienia się jedynie dekoracja. W pałacu Medici-Riccardi (ok. 1440) Michelozzo wprowadza okna z frontonami (na parterze) i gzymsy wsparte na modylionach. W pałacu Rucellai (ok. 1460) występują podziały pionowe, zarysowane przez Albertiego pomiędzy otworami, rytm pilastrów korynckich – innowacja, którą powtórzy wkrótce w Pienzy Rossellino w pałacu Piccolomini. Ale najbardziej nowatorskie dzieła powstają w Rzymie. W dziedzińcu Palazzo Venezia (budowa rozpoczęta od 1450) nieznany architekt stara się powtórzyć układ Colosseum ze spiętrzeniem porządków, jońskiego nad doryckim: ale strona zewnętrzna zachowuje wygląd średniowiecznego zamku obronnego. W pałacu Cancelleria zewnętrzna i wewnętrzna strona budynku jest podzielona pilastrami i ozdobiona porządkami antycznymi, rozłożonymi w sposób tak klasyczny, że chciano w tej budowli widzieć dzieło Braman- tego, mimo że budowa podjęta w r. 1486 wyprzedza o 15 lat jego przybycie do Rzymu. Nawet Wenecja wyzwala się spod wpływu gotyku. W Ca d’oro (1440) mamy jeszcze w bliźnich oknach skrzyżowanie ostrołuków, nieco później w pałacu Vendramin-Calergi (1481) występuje już jasna i stosunkowo oszczędna fasada z prostymi podziałami, podkreślonymi kolumnami. W Neapolu Luciano Laurana (ok. 1420 -1480), współpracownik Albertiego z S. Andrea z Mantui, wznosi przed fasadą zamku królewskiego prawdziwy łuk tryumfalny ku czci Alfonsa Aragońskiego.
Zespoły miejskie. – Zwróćmy jeszcze uwagę na próbę ujęcia budowli miejskich jako zespołu w mieście Pienza. Katedra ujęta przez pałac biskupi i pałac Piccolomini stoi naprzeciwko ratusza: mamy tu jeden z pierwszych przykładów placu monumentalnego, wspomnienie forum rzymskiego, potraktowane na sposób sceny teatralnej, jakby prologu do Vigevano.
