Architektura merowińska była bardzo często niedoceniana, ponieważ niemal wszystkie wielkie budowle zaginęły. Czynności kultowe musiały się jednak gdzieś odbywać, a i w tekstach znajdujemy liczne wzmianki o budowlach religijnych. Była to przecież epoka żywej aktywności religijnej. Powstaje w tym okresie większość katedr na terenie Francji, były one jednakże trzy- i czterokrotnie przebudowywane od tego czasu: katedra w Clermont istniała już około r. 450, katedra w Lyonie pochodzi z tego samego okresu. Katedra paryska już w VI w. jest przebudowana. Kościół S. Martin w Tours przebudowuje się około r. 472. Z VI w. pochodzą kościoły: S. Germain w Auxerre, założony przez królowę Klotyldę: kościół Św. Apostołów w Paryżu, założony przez Klodwiga i Klotyldę, którzy zostali tam pochowani: kościół S. Genevieve: kościół S. Germain-des- Prés, założony przez Hildeberta, początkowo pod wezwaniem Krzyża Świętego i Sw. Wincentego: klasztor Krzyża Świętego w Poitiers, założony przez Sw. Radegundę: kościół S. Martin w Autun, założony przez Brunhildę. Wiek VII – wiek Dagoberta – jest okresem powstawania wielkich opactw: S. Denis, Jumieges, S. Wandrille.
Architektura chrześcijańska w Galii pochodzi z okresu przed inwazją (bazylika w S. Bertrand-de-Comminges). Tradycje architektoniczne były dostatecznie silne i na tyle oparte na wzorach rzymskich, że kraj nadal pozostał częścią wielkiej wspólnoty artystycznej, której tak liczne przejawy obserwowaliśmy. Istniały kościoły drewniane, jednak najważniejsze budynki należały do typu budowli Konstantyna, z pewnymi odchyleniami w planie, które zresztą spotykamy również w innych krajach. Istnienie nawy poprzecznej, przejętej z tradycji rzymskiej, wielokrotnie potwierdzają nam teksty wyrażeniem in modum crucis. Podobnie jak w Afryce i Syrii, spotykamy tu absydę ujętą w dwie przybudówki (Clermont-Ferrand) i podobnie jak w Syrii wydaje się, że dość wcześnie zrezygnowano z atrium, które istniało jednak jeszcze w V w. w kościele S. Martin w Tours i w Lyonie. Podobnie jak w Afryce, niektóre kościoły miały pewnie dwie przeciwległe absydy (Clermont-Ferrand): znane jest również prezbiterium na planie trójliścia. Budowle były kamienne, pokrycie drewniane. Ciosy niewielkiego formatu są częściej stosowane niż wielkie, jednakże murarze galijscy znali jeden i drugi typ wątku murów. Słynęli oni ze zręczności: do nich zwraca się w VIII w. opat z Wearmouth, kiedy pragnie zbudować kościół z wielkich ciosów. Konstrukcja łuku o wielkiej rozpiętości w kościele S. Martin w Autun wzbudzała podziw inżynierów jeszcze w XVIII w. Istotną nowość kościołów galijskich stanowiła dzwonnica. W Galii zawsze bardzo lubiano dzwony. Począwszy od V w. umieszcza się je w specjalnej wieży albo na skrzyżowaniu naw (wieże w kościele S. Martin w Tours, w Nantes, w Clermont-Ferrand), albo osobno, przed budynkiem (dzwonnica-kruchta w kościele S. Martin w Tours). Największą budowlą była bazylika w Tours, o której tamtejszy biskup Grzegorz twierdzi, że miała 160 stóp długości, 60 stóp szerokości, 45 okien, osiem portali i 120 kolumn marmurowych. Katedra w Clermont- Ferrand była niewiele mniejsza (150 stóp długości, 60 szerokości, 50 wysokości).
