2017

Kościoły już nie naśladują kształtem świątyń antycznych. Następuje nawrót do bazyliki uświęconej tradycją religijną, a nawet do typu kościołów zakonów żebraczych - jedna nawa bez wewnętrznych podpór z bocznymi kaplicami umieszczonymi między filarami przyściennymi. Na fasadach utrzymują się kolumny, kapitele, frontony - jedyni świadkowie owego…

Promieniowanie architektury i rzeźby hiszpańskiej ograniczyło się niemal wyłącznie do krajów Ameryki Łacińskiej - sztuką, która osiągnęła rozgłos europejski, było niewątpliwie malarstwo.

Musimy wydzielić Włochy północne, mimo że są one w tym okresie prowincją cesarstwa karolińskiego. Sztuka tej prowincji nazywana jest lombardzką: jest to określenie geograficzne, nie polityczne lub historyczne. Sztuka ta rozwija się bowiem w okresie, kiedy potęga lombardzka upada pod ciosami Franków. Teksty wzmiankują jednak o budynkach jeszcze…

Raz chyba tylko zdobył się Algardi na portret, w którym model nie zawiera rysów melancholii czy zadumy, lecz ukazuje brzydką, nalaną twarz despotki, nie cofającej się przed okrucieństwem. Jest to marmurowe popiersie sławnej Olimpii Maidalchini, która jako bliska krewna papieża przez długie lata „trzęsła” Rzymem.

W dziedzinie rzeźby na czoło wysuwa się plastyka reliefowa, a jako materiał - stiuk. Wnętrza kościołów i pałaców pokrywają się mnóstwem dekoracji stiukowych, które z biegiem czasu, jak i w innych krajach, profuzją swą zacierają niekiedy układ architektoniczny. Jednakże sztukatorzy nie ograniczali się wyłącznie do ornamentyki, lecz coraz chętniej…

Witraż wiąże się z dziejami architektury gotyckiej od chwili jej powstania. Początki jego są dużo wcześniejsze: teksty od końca X w. i często w XI w. wzmiankują o fenestrarum imagines, a nawet na cmentarzysku w Séry-les-Mézieres (dep. Aisne) odnaleziono fragmenty witrażu z barwnego szkła, pochodzące z merowińskiego relikwiarza. Pierwsze zachowane…

Wiele zabytków zaginęło niestety w czasie wojen religijnych. Najpiękniejsze zespoły w Salisbury i w Lichfield są dziś jsdynie dziewiętnastowieczną restauracją. W stanie pierwotnym zachowały się jedynie Wells i Exeter. W Wells (pierwsza połowa XIII w.) dekoracja rzeźbiarska fasady wkracza również na ściany boczne. Składa się na nią 180 rzeźb, z…

Przedstawiliśmy fakty. Wracamy do problemu postawionego ną początku: Wschód czy Rzym? - a raczej do jego zachodniego aspektu: czy powstanie architektury romańskiej na Zachodzie w wieku XI jest miejscowym odrodzeniem sztuki rzymskiej, czy wynikiem ekspansji Wschodu? Przez długi czas utrzymywał się pierwszy pogląd: podobnie jak język romański…

Nikt nie zaprzecza głównej roli Rossa i Primaticcia w dekoracji pałacu w Fontainebleau, jednak architektura, dawniej uważana za arcydzieło Serlia, w świetle nowszych badań wydaje się dziełem Gilles Le Bretona. Włochom przypisać można jedynie pewne dekoracyjne dodatki w Cour Ovale i skrzydle de la Belle Cheminée.

Berruguete (ok. 1486 -1561), mimo że sam odbył podróż do Włoch, przeciwstawia się italianistom, rzeźbiarzom w marmurze, już samym materiałem, w którym pracuje - drzewem. Pozostawia je bez polichromii w stallach katedry w Toledo (po 1539), maluje i złoci w wielkich ołtarzach: ołtarzu Hieronimitów w Olmedo (1526) i ołtarzu z kościoła S. Benito w…